#Rebel 11 : Jan Storms

#REBELSONLY : Waarom niet iedereen deugt

Ik wou dat ik je kon zeggen dat de meeste mensen écht deugen (volgens het gelijknamige boek), maar ik vrees dat dit een illusie is waar we graag in geloven omdat we dan de darkness in de wereld niet onder ogen moeten komen.

De donkerte ontkennen heeft echter geen zin. We hebben het zelfs nodig om het licht in onze wereld massaal te kunnen toelaten. Daarover ging het gesprek dat ik met Jan Storms had: bewustzijnsexpert en auteur van een boek over psychopathie.

Héél boeiend gesprek als je alles uit de REBELSONLY-reeks eens in een ander perspectief wil zien. Op Instagram is vooral zijn dochter #adelheidstorms een aanwezige rebel geweest die zo mooi haar rol vertolkt. Mooi hoe ze het werk van haar vader tot bij een breder publiek draagt!

Shownotes

Wil je op de hoogte blijven van #REBELSONLY? Meld je dan aan op de nieuwsbrief :
www.elke-vermeire.be/podcast

Je kan helpen om onze boodschap te verspreiden door deze podcast te liken en te delen. Je kan ons project ook steunen door een portie #buikgeluk toe te voegen aan je eigen leven met de Gutness Lifestyle.

Je kan Jan volgen via :

Websites :

• Meditatie : www.essentielemeditatie.nl

• Jan Storms : https://janstorms.org/

Boeken :

• The mask of sanity. Hervey Cleckley.

• Destructieve relaties op de schop. Psychopathie herkennen en hanteren. Jan Storms

Kan je de aflevering hier niet afspelen? Download ze dan via :

• Soundcloud

• Spotify

• iTunes / Apple Podcast

• YouTube

• Vimeo

Of lees het gesprek hieronder :

Vandaag in de studio heb ik Jan Storms. Ik introduceer je graag als bewustzijnsexpert en expert in narcisme en psychopathie. Ik begrijp dat er in deze wereld dingen gebeuren waarvan veel mensen niet kunnen vatten dat het mogelijk is: “mensen kunnen het toch niet zo slecht met ons voorhebben?”

De prevalentie van psychopathie

1 op 20 mensen lijdt aan psychopathie (dus 5%). Psychopathie is een veel breder fenomeen dan kille seriemoordenaars dus wellicht kent iedereen wel iemand die eraan lijdt. De reden waarom we het niet erkennen, is omdat mensen met psychopathie een masker dragen. Het doorgronden ervan is heel moeilijk omdat het gaat over het ontbreken van de kern: iets wat ontbreekt, daar krijg je geen greep op. Je merkt iets vreemd op bij iemand, maar je kan het niet vatten met je natuurlijke intuïtie omdat wat je opmerkt “niets” is. En je geest kan “niets” met “niets”. Omdat je het niet kan vatten zoek je andere verklaringen zoals “die zal niet goed geslapen hebben.” Mensen die veel belang hechten aan authenticiteit willen dit wel onderzoeken maar komen er niet uit. Hun intuïtie voelt dat er iets niet klopt, maar ze krijgen er geen vat op.

Kernkenmerken psychopatie

Een ontbreken van geweten, van invoelingsvermogen en van wijsheid. Een gebrek aan geweten wijst erop dat de kern ontbreekt: er is niemand thuis. De mensen die weten wat psychopathie is (kennis): die merken dat als ze beginnen malen, dus bij het ervaren van die “leegte” kan je meteen stoppen met jezelf vragen te stellen. Dus dan hoef je er niet al je energie in te stoppen. De kern van ons bestaan is bewustzijn. Bewustzijn en geweten vallen samen. Ze hebben dezelfde kern namelijk “weten”. Een diep weten, een besef. Wij zijn ons bewustzijn. Bij die mensen ontbreekt dat “zijn”. Op zeer jonge leeftijd zijn ze hun kern kwijtgeraakt dus psychopathie is een ontwikkelingsstoornis, maar veel mensen worden zo geboren. Dan is het misgelopen in de moederschoot, bij de geboorte of op zeer jonge leeftijd.

Hoe komt het dat je jezelf hier zo in verdiept hebt?

Bewustzijnsontwikkeling interesseert me. Bij het werk dat ik doe ontmoette ik veel mensen, waarvan ik soms geconfronteerd werd met mensen zonder kern. Deze mensen kwamen heel gauw met fantastische ervaringen. Ze hadden niet écht die ervaring maar hadden geïdentificeerd met welke ervaringen ze mij blij konden maken. Alleen ben ik niet geïnteresseerd in verhalen, maar in de werkelijkheid. Dus na maanden van het aanleren van een zeer effectieve techniek vielen ze door de mand: er veranderde niets, ze bleven stilstaan. Wat ik zeer intrigerend vond. Vanuit mijn rol kwam ik zo aan mijn limiet van aangereikte technieken dus ging ik op onderzoek. Zo ontdekte ik psychopathie. Ik had psychologie gestudeerd aan verschillende universiteiten maar dit had me niet voorbereid op psychopathie. Dat was een hele zoektocht. Daardoor kreeg ik heel veel bestaande kennis. Een bestaande lijst met kenmerken heb ik doorgespit (o.a. via het boek The mask of Sanity). Maar de meeste lijsten die ik vond kwamen niet tot de kern van psychopathie. Dus ben ik zelf op zoek gegaan naar de kenmerken en criteria waarbij ik rekening hield met noodzakelijkheid van aanwezigheid van diverse criteria. Secundaire kenmerken kunnen aan- en afwezig zijn dus als lijsten alleen gebaseerd zijn op die kenmerken wordt het beeld vertroebeld van wat psychopathie echt is.

We zitten in een tijd waarvan veel mensen geloven in “het narratief” en dus niet kunnen geloven dat er slechte intenties zijn. Door onderzoek te doen kwam ik erachter dat er misschien wel psychopaten in het beleid zitten. Wat is jouw visie hierop?

Bij 1 op 20 mensen die aan psychopathie lijden, heb je heel diverse karakters. Je hebt ernstige vormen en zwakkere vormen, soms zelfs mensen die op het randje zitten. Onderzoek van een organisatiepsycholoog toonde aan dat aan de top in organisaties vier keer zoveel mensen lijden aan psychopathie. Mijn vermoeden is dat dit percentage nog hoger ligt in de politiek. Dus dan heb je mensen die graag macht willen uitoefenen over anderen maar die geen kern hebben en geen sturing kennen in hun leven en in de meeste gevallen een ontwikkelingsstoornis hebben.

Wanneer het op jonge leeftijd ontstaat en het bewustzijn ontbreekt, kan je amper een evenwichtige persoonlijkheid hebben. Niet alleen je bewustzijn is dan niet in staat tot zelfreflectie maar er zijn nog een aantal andere problemen. De meeste psychopaten hebben een maturiteit van vier jaar of jonger. Mensen met zo’n beperkte rijpheid hebben geen theory of mind. Een duistere term in de psychologie.

The Theory of Mind

Dat is het vermogen om spontaan rekening te houden met anderen. Hele jonge kinderen herkennen zichzelf niet in de spiegel en kijken of er een kind achterzit. Je hebt hier diverse niveau’s in. Bij het ontbreken van the theory of mind doet het kind van een jaar zijn handen voor de ogen en denkt het dat wij hen niet kunnen zien. Als volwassenen weten we uiteraard dat dit niet de grote verdwijntruc is. Maar voor hele jonge kinderen is dat de enige werkelijkheid die er bestaat. De logica die daarbij hoort is robuust: je kunt dit aan een kind niet uitleggen, ze hebben daar de leeftijd niet voor. Dus op een gegeven moment wordt de theory of mind wel verworven.

Maar de meer abstracte aspecten die te maken hebben met het sociale verkeer, gaat over het inzien dat anderen andere verlangens en behoeftes hebben dan jou. De mensen die hun kern verloren hebben op zeer jonge leeftijd of zo geboren zijn, hebben wellicht veel vaardigheden en talenten ontwikkeld, maar misschien niet the theory of mind. Dan heb je mogelijk iemand die aan de macht komt maar niet in staat is om de behoeften van anderen waar te nemen. En wat je niet waarneemt, daar kun je geen rekening mee houden.

Zijn die mensen slecht? Die slechtheid is een onvermijdelijk gevolg van een zeer zware handicap. Dus wanneer je te maken hebt met het ontbreken van een kern waardoor het leven zeer arm is aan betekenis en waardoor wat voor anderen belangrijk is niet kan worden waargenomen en waarmee je gebrek hebt aan sturing (ondersteuning geven aan je eigen ontwikkeling en je sociale netwerk)... als dat allemaal ontbreekt, zijn die mensen objectief slecht, maar ze zijn ook zeer zwaar gehandicapt. In die zware handicap zijn ze niet in staat om leiding te geven. Dat geldt voor mensen die in de top van het bedrijfsleven zijn terechtgekomen die over lijken gaan maar het zijn slechte bedrijfsleiders die niet in staat zijn om een bedrijf op een goeie manier te leiden (meestal in heel grote bedrijven). Hetzelfde geldt in sterkere mate nog wanneer iemand een bestuurder wordt van een hele samenleving: een dorp, een provincie, een heel land of een heel continent. Die mensen zijn zwaar vertegenwoordigd in de huidige tijd en herkennen elkaar in hun verwrongen logica. En daarom gaan ze zo’n onlogische politiek bedenken en uitvoeren.

Erken je het ook op een concreet niveau? Kan je een voorbeeld geven?

Ik hou me niet zoveel bezig met de Vlaamse politiek dus om safe te blijven zal ik een oud voorbeeld kiezen. Mussolini. Hij was in staat om redevoeringen te geven waarin hij de Hemel op Aarde beloofde en de meerderheid van de Italianen liepen daar regelrecht in. Zonder te beseffen dat hij in wat hij zei geen enkele betekenis ervoer dus hij kon om het even wat vertellen. Zijn woorden hadden voor hemzelf geen betekenis. Het is gratuit om dat te uiten. In privé-situaties zeggen psychopaten zonder betekenis “jij bent de liefste van de hele wereld.” Iemand anders is van zo’n uitspraken onder de indruk omdat authentieke mensen dit niet snel zouden zeggen, behalve als het waar is. Het volgende moment zeggen ze: “ik maak je af.” Koelbloedig. Het betekent toch allemaal niets. Dus als dit gebeurt op collectief vlak, dan gebeuren er grote rampen. We kennen ontzettend veel voorbeelden uit de geschiedenis maar ook heden ten dage denk ik dat er ontzettend veel mensen zijn in de politiek die geen kern hebben en met het grootste gemak de grootste leugens vertellen. Mensen die dit met hun verstand volgen merken op: “ze zeggen eerst dit, en dan weer dat dus die moeten we niet meer geloven”. Maar veel mensen worden gehypnotiseerd omdat psychopaten een enorme hypnotiserende invloed hebben. Je verliest een stukje van je eigen ziel van zodra je gehypnotiseerd wordt door de psychopaat.

Hypnotiseert een psychopaat bewust?

Waar een psychopaat zich bewust van is, weet ik niet. Want wanneer je dit wil onderzoeken verdwijn je in een diepe duisternis. Wanneer je merkt dat mensen leugens vertellen, probeer er dan niet langer iets zinnigs van te maken. Dat gebeurt op grote schaal nu: de gezonde mensen die wél een kern hebben, die argeloos en naïef zijn, die proberen dat zinnig te maken. En dat gaat heel snel. Dan zijn het niet de psychopaten die hypnotiseren, maar je doet het zelf. Als je met onzin geconfronteerd wordt, moet je meteen ophouden er iets zinnig van te maken. Anders ben je de klos.

Wie is psychopaat en wie niet en wie werkt bewust en onbewust mee?

Bij aanvang verdwijnt de grote massa in die hypnose. Wanneer je gelooft in iets wat niet waar is, is dat geloof niet stevig. Dat heeft geen basis. Wat geen basis heeft, is geen lang leven beschoren. Het is een illusie. Dat wat waar is pleegt voortdurend aanvallen op die illusie. Wanneer de kwaliteit van het leven blijft achteruit gaan is er ook een aanval van de illusie op de illusie: “ik kijk naar een film maar het is niet echt”. Dat kan ertoe leiden dat men op een gegeven ogenblik afhaakt en ontwaakt. Je hebt geen meerderheid nodig om te ontwaken.

Hoeveel hebben we er nodig om te ontwaken?

Hangt af van de fase. In de aanvang is dat moeilijker. Maar wanneer de gaten groter en groter worden, zal ook de groep groter worden. Op een gegeven moment valt de hele vertelling in duigen en kan het eventueel heel snel gaan.

Waar zitten we nu op de tijdlijn volgens jou?

Dat is speculeren dus dat doe ik niet graag.

Ik verwoord het anders: Jij gelooft in de ontwaking, toch?

Dat is gaande. Er zijn meer en meer mensen die zeggen: “niet meer met mij”. Sommigen hadden dit van in het begin, maar die groep wordt groter en ja, dat wat er gedaan wordt door de mensen die niet normaal zijn, dat wordt ook erger en erger dus dat helpt. Het verwerven van inzicht groeit. Aan de vruchten ken je de boom.

Ik zie dat veel mensen gehypnotiseerd zijn, maar het is wel heel moeilijk om met hen in gesprek te gaan omdat ze zo hard in het narratief zitten. Hoe kan je in gesprek met gehypnotiseerde mensen?

Wanneer mensen niet in staat zijn om de werkelijkheid te doorzien, dan is het een strategie om daar direct tegenin te gaan. Dat kan soms werken, maar het kan interessanter zijn om een list te gebruiken. Dan ga je niet frontaal tegen de weerstanden in maar je werkt mét de weerstanden. Een belangrijk iets om de weerstanden te laten verdwijnen, is wanneer je de mensen kan geruststellen. Wanneer mensen door angst in hypnose zitten, kan het helpen om hen nog meer angst aan te jagen voor de dictators. Maar dat is niet zo’n sterke strategie. Want hoe heftiger de emoties die je oproept, hoe minder lang die persoon standhoudt. Het zenuwstelsel kan een kreuk krijgen door te heftige emoties. In vroegere tijden verdween je in een psychiatrische instelling en kon je in razernij ontsteken. Na een kwartier tot een halfuur begeeft je hart het. Het gevolg van hevige emotie: je kan letterlijk sterven van de angst. Dus jaag de emoties van mensen niet nog meer op. Een belangrijke handelwijze is mensen kalmeren. Hen te voorzien van juiste kennis en hun gerust te stellen. Betrouwbare info geven. Word je niet meteen gehoord, is dat niet erg. Het is mogelijk dat ze de info meermaals van verschillende mensen moeten horen. Uiteindelijk komen ze erachter dat je de waarheid vertelt. Deze strategie zou ik volgen. Niet frontaal tegen de hypnose ingaan. Niet mensen met geweld bevrijden van hun illusies.

Het is ook heel moeilijk voor mensen die niet in hypnose zijn. Ik zie in dat sommige mensen het programma uitvoeren die geen slechte intenties hebben. Als je in je waarheid wil staan als niet-gehypnotiseerde is de confrontatie met gehypnotiseerden moeilijk. Wat is de gulden middenweg?

In onze contreien hebben we eeuwenlang onder vreemd bestuur geleefd. We hebben een traditie in het bedriegen van de overheid. Zolang de tegenstander sterker is, ga je eromheen. En er tegelijk voor zorgen dat je meer medestanders krijgt.

Laten we de doorsteek maken naar je andere expertise: bewustzijn. Hoe kunnen de wakkere mensen zo dicht mogelijk bij zichzelf blijven in deze tijden?

Wat een brede teneur gehad heeft in de afgelopen honderden jaren met het ontstaan van de moderne wetenschap, dat is dat spiritualiteit eigenlijk een marge-fenomeen is geworden. Mensen zijn daar niet meer in geworteld. Het is mogelijk dat mensen daar al veel langer van los gezogen zijn hoor.

De dualiteit

Wie dit kan begrijpen, begrijpt dit meteen. Dualiteit is een niveau van de werkelijkheid van een polariteit: goed en kwaad. We hebben gezonde en ongezonde psychische energie: de goden versus de demonen. Als men in oude geschriften de goden benoemt, bedoelt met de natuurwetten. In oude kennis formuleert men dit op een poëtische manier.

Wanneer mensen positieve emoties ervaren voeden ze positieve psychische energie: van goede dingen worden mensen gelukkig. De tegenhanger zijn negatieve emoties. Wanneer mensen negatieve emoties ervaren (angst, woede, wanhoop) dan versterken ze daarmee hun medestanders. Dictators willen heersen over de zwakke en onwetende massa. Die mensen bouwen hun macht op verwrongen psychische energie. Wanneer je je laat verleiden of provoceren tot het hebben van sterke negatieve emoties, dan werk je eigenlijk mee met je eigen tegenstanders. Het is dus van groot belang om positieve emoties te blijven voeden, zelfs in negatieve omstandigheden om de dictators te verzwakken.

Is dit spiritual bypassing dan? Mensen mogen toch alle emoties ervaren, ook de negatieve?

Nee, dat is het niet. Mensen zullen negatieve emoties hebben. Laat me het uitleggen aan de hand van de geschriften van de Yoga Sutra.

Yoga wordt gedefinieerd in de stille staat van de geest. Gevestigd zijn in je natuur en essentie: puur bewustzijn. Dit is de meest comfortabele ervaring om te hebben: dan ben je thuis in jezelf. Hevige emoties kunnen je verwijderen van dit thuisgevoel. Met name de negatieve emoties doen dit het meest.

In de Yoga Sutra staat het recept voor het heel houden van je hart. Dit bestaat uit vier onderdelen:

1. Wees écht vriendelijk tegenover hen die vriendelijk zijn (niet vals maar oprecht);

2. Voel mededogen met hen die lijden zodat je een zacht hart behoud;

3. Voel geluk om het geluk van anderen en dat behoed je hart voor het vergif van de jaloezie;

4. Wanneer je geconfronteerd wordt met mensen die dingen doen die niet deugen, is de beste houding die je kunt aannemen een ondergeschikte manier van waarnemen. Dit is een bijzondere manier van waarnemen (versus de spontane manier van waarnemen). Vanuit de spontane waarneming beleef je snel negatieve emoties wanneer je iemand iets ziet doen wat verkeerd is. Daardoor wordt je hart verstoord en verlies je contact met je ziel. Vanuit een bijzondere manier van waarnemen zie je wat er gebeurt, je beoordeelt het ook voor wat het is (géén spiritual bypassing). Maar je houd je hart stil en staat het niet toe om in beweging te komen zodat je gevestigd blijft in je eigen kracht. Je behoudt het bezit van je creativiteit. Je kunt alles doen wat in de gegeven omstandigheden nodig is.

Dus observeren en handelen, zonder je eigen emoties erbij te betrekken.

Ja, dat groeit door de stilte in je hart te beoefenen door een degelijke meditatietechniek. Een techniek van alleen maar in stilte wakker zijn. Als je al in deze toestand bent is het makkelijk om te zeggen: ik ben daar al, ik blijf daar. Van daaruit kan je het kwaad veel makkelijker teniet doen.

Wat is een goeie meditatietechniek?

Deze die ik zelf onderwijs, namelijk essentiële meditatie. Dat vind je op www.essentiëlemeditatie.nl. Ik geef die cursussen in Vlaanderen en Nederland. Ik hoor dat mensen die deze cursus gevolgd hebben beter om kunnen gaan met de druk van de huidige maatregelen. Ze zijn in staat om gevestigd te blijven in zichzelf. Het werkt.

Dus niet reageren vanuit emotie maar vanuit creatieve strategie. En dan moet je contact houden met je eigen werkelijkheid.

Is dat je intuïtie?

Intuïtie is inzicht, creativiteit is output. De actie die je tegenover de intuïtie stelt.

Hoe vaak mediteer jij zelf?

Meermaals per dag.

Voor mezelf een grote uitdaging. Ik hou het op de één of andere manier nooit echt vol.

Er is een groot probleem met spiritualiteit: heel veel dingen die onderwezen worden zijn niet echt effectiever dan de intentie. De meeste kennis van spiritualiteit is afkomstig vanuit de wereld van de kluizenaars en dus niet geschikt voor mensen die in de wereld leven. Daarmee heb je de neiging je interesse in de wereld te verliezen. Kluizenaars, monikken, nonnen. Vandaar geef ik technieken voor mensen die in de wereld staan. Dit zijn totaal andere technieken en is een andere kennis.

Een mooie samenvatting van wat we gebracht hebben: we mogen observeren vanuit wat werkelijk is, maar hoeven er onze emoties niet op los te laten.